Ngoo ɗo seppo yam-yamo ko to leydi muritani. Sepppo ngo ko hollude aduna o mettere won’daande e bare ɗe laamu isra’iila warata palestiinnaaɓe, sabu nguutu mum e fedde hamaas…
Tawi noon laamu muritani e gardal ma’awiya wuldu taayaa waɗiino ɓaleeɓe haa teeŋti e fulɓe leydi mum en muritani, hono ko isra’iila waɗata e dow sapalɓe palestiinnaaɓe ko.
Kadi ma’awiya riiwriino ammbaasaad leydi isra’iila sabu isra’iila nani wara sapalɓe toon to palestiin e libaŋ e diiwanuuji sordani fof, kadi isra’iila nani heɓta leyɗe palestiinnaaɓe gila e dawaa dawi. Tee e oon sahaa tawi kanko laamɗo muritani omo jokki warde e heɓtude leyɗe ndema e ɓoorde kamɓe ɓaleelɓe ɓe haa teeŋti e fulɓe ɓe e postooji mum en liggantonoo leydi mum en ina nguuri heen.
Aduna hannde gulloowo jamma e ňalawma sapalɓe nani momtee e jeyi mum en o, oon aduna meeɗaani haalde e baɗe bonɗe ɗe laamɗo ma’awiya waɗi yoga e ɓiɗɓe leydi mum ɗe.
Hay gooto yahdaani – jaɓaani yo isra’iila war sapalɓe ɓe heɓta kese e koɗorɗe mum en. Kono yo aduna o anndu leyɗe ɓaleeɓe haa ɗoo jooni nani keɓtee e nder leydi muritani, tawa ko leňol e laamu heɓtata ɗum e leňi jeyɗi leydi ndi ɗi.
Hannde – hannde ɗayub ardugaan laamɗo turki wiyi : min ndeƳƳataa e yeeso aduna o fof so wonaa min nganndina aduna o laamu isra’iila ko laamu teroriste en.
Leyɗe keewɗe hannde nani nduuňtata palestiinnaaɓe bone laamu isra’iila.
Eey ɗuum ko huunde fotnde won’de yooɗnaande e dow goonga.
Kono kala ko ma’awiya waɗnoo ɓaleeɓe muritani e duuɓi 1984 – 2005 yo ɗum haale , sabu haa jooni ɓiɗɓe ɗiin leňi muritaninaaɓe nani nguuri e ɓitteende , ɓee heen jiɗnaaɓe mum en mbaranooma ɓeya mooranooma e golle mum en mbaɗtaa miskineeɓe ( waasɓe – alɗitɓe ) heddiiɓe ɓe njaltinaa leydi mum en payraa senegaal e mali, jawdi mum en heddaa toon to muritani , laamu e ɓe laamu moji ɓe ňaami ɗum ngarti njooɗii ina piya ɓe njaltinaaka leydi ɓe.
Kamɓe ɓeen ɗoon ɓaleeɓe e ɓeni peccii ɓee heen nani keddii e won’de muritaninaaɓe ɓeya nani ngontoyi senegaalnaaɓe e malinaaɓe.
Woodiino heen hooɗnaaɓe muritani kono ko ɓuri heewde e maɓɓe keɓaani kayitaaji jeyeede e leydi ndi, ɗuum fof ko e haɗeedee hakke mum e nder jeyi mum, ɓesngu ngootu feccee njaltinee leydi , huunde e ɓesngu artiree e leydi mum wontinee koɗo arani e dow leydi mum, tee aduna fof na fawi heen giyte mum haalaani.
Aduna o hannde e keewgol pelle mum kaɓotooɗe penaale kaɓantooɗe yimɓe hakke mum en , tooňaaɗo o woto fadeede haa wulla, sabu ko ɗuum pelle ɗe njahata.
Idrissa Kah